Η επίδοση της αγωγής αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά στάδια της δικαστικής διαδικασίας. Αν δεν γίνει σωστά ή καθόλου, μπορεί να επιφέρει σοβαρές νομικές συνέπειες, τόσο για τον ενάγοντα όσο και για τη διαδικασία που έχει ξεκινήσει. Στο άρθρο αυτό, θα αναλύσουμε τις συνέπειες της μη επίδοσης της αγωγής, καθώς και τις ενέργειες που μπορούν να ληφθούν σε περίπτωση προβλήματος.
Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 215 και 237 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, όπως τροποποιήθηκαν με το Ν. 4335/2015 και ισχύουν για αγωγές που κατατέθηκαν από 1/1/2016 έως 1/1/2022, η αγωγή πρέπει να κατατεθεί στο δικαστήριο και να επιδοθεί στον εναγόμενο εντός 30 ημερών από την κατάθεσή της. Αν ο εναγόμενος διαμένει στο εξωτερικό ή είναι αγνώστου διαμονής, η προθεσμία παρατείνεται σε 60 ημέρες. Αν η αγωγή δεν επιδοθεί εμπρόθεσμα, θεωρείται ως μη ασκηθείσα.
Η μη επίδοση ή η καθυστερημένη επίδοση επηρεάζει άμεσα την εγκυρότητα της αγωγής, καθιστώντας την ανυπόστατη. Αυτό σημαίνει ότι η έλλειψη ορθής επίδοσης δεν μπορεί να διορθωθεί αργότερα, ακόμα κι αν ο εναγόμενος συμμετάσχει στη διαδικασία και καταθέσει προτάσεις. Αυτή η αυστηρή ρύθμιση ισχύει ειδικά για την τακτική διαδικασία, σε αντίθεση με τις ειδικές διαδικασίες όπου γίνονται δεκτές τέτοιες διορθώσεις.
Η αλλαγή αυτή στον τρόπο άσκησης της αγωγής αποσκοπεί στην προστασία του δικαιώματος ακρόασης των διαδίκων, ειδικά του εναγομένου. Με τον Ν. 4335/2015, η προθεσμία επίδοσης, που παλαιότερα είχε χαρακτήρα προπαρασκευαστικού σταδίου, πλέον αποτελεί ουσιαστική προθεσμία ενεργείας. Αυτό σημαίνει ότι το δικαστήριο εξετάζει αυτεπαγγέλτως αν η επίδοση έγινε σωστά και έγκαιρα, χωρίς να επιτρέπει τη θεραπεία τυχόν πλημμελειών μέσω της συμμετοχής του εναγομένου στη δίκη.
Τι σημαίνει η επίδοση της αγωγής;
Η επίδοση είναι η διαδικασία κατά την οποία ο δικαστικός επιμελητής παραδίδει επίσημα το δικόγραφο της αγωγής στον αντίδικο (εναγόμενο). Η πράξη αυτή διασφαλίζει ότι ο εναγόμενος έχει ενημερωθεί για την αγωγή που έχει ασκηθεί εναντίον του και του δίνει τη δυνατότητα να προετοιμαστεί για την υπεράσπισή του.
Η επίδοση είναι υποχρεωτική και καθορίζεται από τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ). Αν δεν πραγματοποιηθεί εντός της προθεσμίας που προβλέπει ο νόμος, μπορεί να υπάρξουν σοβαρές συνέπειες.
Συνέπειες της μη επίδοσης της αγωγής
1. Απόρριψη της αγωγής ως απαράδεκτης
Αν η αγωγή δεν επιδοθεί στον εναγόμενο εντός της προθεσμίας που προβλέπει ο νόμος, το δικαστήριο μπορεί να απορρίψει την υπόθεση ως απαράδεκτη. Αυτό σημαίνει ότι η υπόθεση δεν θα εξεταστεί στην ουσία της, ακόμα και αν οι ισχυρισμοί του ενάγοντος είναι βάσιμοι.
2. Αναστολή ή καθυστέρηση της διαδικασίας
Αν η αγωγή δεν επιδοθεί έγκαιρα, η εκδίκαση της υπόθεσης μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά. Ο ενάγων θα πρέπει να ξεκινήσει ξανά τη διαδικασία της επίδοσης, κάτι που μπορεί να επιφέρει επιπλέον έξοδα και χρονοτριβή.
3. Αδυναμία εκκίνησης των προθεσμιών
Η επίδοση της αγωγής είναι απαραίτητη για την έναρξη προθεσμιών που σχετίζονται με τη διαδικασία, όπως:
Η προθεσμία για την κατάθεση προτάσεων από τον εναγόμενο.
Η έναρξη της προθεσμίας για την οριστική εκδίκαση της υπόθεσης.
Αν η αγωγή δεν επιδοθεί, οι παραπάνω προθεσμίες δεν ξεκινούν, δημιουργώντας καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης.
4. Παραγραφή της απαίτησης
Σε ορισμένες περιπτώσεις, αν η αγωγή δεν επιδοθεί στον αντίδικο εντός του νόμιμου χρόνου, υπάρχει κίνδυνος η απαίτηση να παραγραφεί. Αυτό σημαίνει ότι ο ενάγων μπορεί να χάσει οριστικά το δικαίωμα να διεκδικήσει την απαίτησή του.
5. Οικονομικές επιπτώσεις για τον ενάγοντα
Η μη επίδοση της αγωγής μπορεί να επιβαρύνει τον ενάγοντα με επιπλέον έξοδα. Για παράδειγμα:
Αν η αγωγή απορριφθεί, ο ενάγων μπορεί να χρειαστεί να καταβάλει δικαστικά έξοδα και αμοιβές δικηγόρων εκ νέου.
Αν χρειαστεί νέα επίδοση, θα απαιτηθεί η καταβολή πρόσθετων εξόδων στον δικαστικό επιμελητή.
6. Πιθανή ευθύνη του δικηγόρου ή του δικαστικού επιμελητή
Αν η μη επίδοση οφείλεται σε λάθος του δικηγόρου ή του δικαστικού επιμελητή, ο ενάγων μπορεί να έχει τη δυνατότητα να κινηθεί νομικά εναντίον τους για τυχόν ζημίες που υπέστη λόγω της αμέλειάς τους.
Τι μπορεί να κάνει ο ενάγων αν δεν έχει γίνει η επίδοση;
Αν ο ενάγων διαπιστώσει ότι η αγωγή του δεν έχει επιδοθεί έγκαιρα, υπάρχουν ορισμένες ενέργειες που μπορεί να κάνει:
1. Νέα επίδοση εντός της νόμιμης προθεσμίας
Αν υπάρχει ακόμη χρόνος, ο ενάγων μπορεί να ζητήσει από τον δικαστικό επιμελητή να επιδώσει την αγωγή στον εναγόμενο όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
2. Κατάθεση νέας αγωγής
Αν η αρχική αγωγή απορριφθεί λόγω μη επίδοσης, ο ενάγων μπορεί να υποβάλει νέα αγωγή. Ωστόσο, πρέπει να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχει κίνδυνος παραγραφής της απαίτησής του.
3. Αίτηση παράτασης προθεσμίας
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ενάγων μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο να του δοθεί περισσότερος χρόνος για να επιδώσει την αγωγή, ιδίως αν η καθυστέρηση οφείλεται σε αντικειμενικούς λόγους (π.χ. αδυναμία εντοπισμού του εναγόμενου).
4. Αναζήτηση ευθυνών αν η καθυστέρηση οφείλεται σε τρίτους
Αν η μη επίδοση οφείλεται σε λάθος του δικηγόρου ή του δικαστικού επιμελητή, ο ενάγων μπορεί να διερευνήσει αν έχει δικαίωμα να κινηθεί νομικά εναντίον τους για αμέλεια.
Πώς να διασφαλίσετε τη σωστή επίδοση της αγωγής
Για να αποφύγετε προβλήματα με την επίδοση της αγωγής, ακολουθήστε τα εξής βήματα:
Συνεργαστείτε με έμπειρο δικηγόρο που γνωρίζει τις διαδικασίες και τις προθεσμίες.
Ελέγξτε τα στοιχεία του εναγόμενου (διεύθυνση, επωνυμία, ΑΦΜ) πριν την επίδοση για να βεβαιωθείτε ότι είναι σωστά.
Ζητήστε από τον δικαστικό επιμελητή να σας ενημερώσει έγκαιρα για την πορεία της επίδοσης.
Διατηρήστε αντίγραφο της έκθεσης επίδοσης, το οποίο αποτελεί απόδειξη ότι η αγωγή επιδόθηκε νόμιμα.
Συμπέρασμα
Η επίδοση της αγωγής είναι ένα κρίσιμο στάδιο στη δικαστική διαδικασία και η μη πραγματοποίησή της μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες, όπως η απόρριψη της αγωγής, καθυστερήσεις στη διαδικασία ή ακόμα και η παραγραφή της απαίτησης. Ο ενάγων πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός, να συνεργάζεται με εξειδικευμένους επαγγελματίες και να ελέγχει ότι η διαδικασία ακολουθείται σωστά και έγκαιρα.
