Ο Ν. 4800/2021 έφερε σημαντικές αλλαγές στη συνεπιμέλεια και την κατανομή επιμέλειας των τέκνων. Οι νέες διατάξεις επιδιώκουν την εξασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού. Στόχος είναι η ίση συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή του.
Τι είναι η συνεπιμέλεια:
Η συνεπιμέλεια σημαίνει ότι και οι δύο γονείς μοιράζονται την επιμέλεια των παιδιών τους. Αυτή η κατανομή επιδιώκει την ισορροπία και την αμερόληπτη συμμετοχή και των δύο. Οι γονείς αποφασίζουν από κοινού για σημαντικά ζητήματα που αφορούν το παιδί.
Βασικές αρχές του Ν. 4800/2021:
Ο νόμος αυτός εισάγει την αρχή της ίσης κατανομής του χρόνου με το παιδί. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί πρέπει να περνά χρόνο και με τους δύο γονείς. Η ίση κατανομή επιδιώκεται πάντα, εκτός αν αυτό δεν εξυπηρετεί το συμφέρον του παιδιού.
Συμφωνία των γονέων:
Οι γονείς ενθαρρύνονται να καταλήξουν σε συμφωνία για την επιμέλεια. Εάν δεν μπορούν να συμφωνήσουν, τότε παρεμβαίνει το δικαστήριο. Το δικαστήριο αποφασίζει με βάση το καλύτερο συμφέρον του παιδιού.
Δικαστική απόφαση:
Σε περίπτωση διαφωνίας, το δικαστήριο καθορίζει την κατανομή του χρόνου. Οι αποφάσεις βασίζονται στις ανάγκες και το συμφέρον του παιδιού. Λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, η υγεία και οι σχέσεις του παιδιού με κάθε γονέα.
Ο ρόλος του μεσολαβητή:
Ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα χρήσης μεσολαβητή. Ο μεσολαβητής βοηθά τους γονείς να καταλήξουν σε συμφωνία. Αυτή η διαδικασία είναι ταχύτερη και λιγότερο συγκρουσιακή από την δικαστική.
Προσαρμογή στις ανάγκες του παιδιού:
Η κατανομή επιμέλειας πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του παιδιού. Οι γονείς πρέπει να είναι ευέλικτοι και να προσαρμόζουν το πρόγραμμα τους ανάλογα με τις συνθήκες. Το συμφέρον του παιδιού είναι πάντοτε προτεραιότητα.
Έναρξη Ισχύος και Μεταβατικές Διατάξεις:
Η ισχύς του νόμου άρχισε στις 16-9-2021 (άρθρο 30). Οι διατάξεις του εφαρμόζονται και σε εκκρεμείς υποθέσεις, εκτός αν έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση (άρθρο 18).
Σύμφωνα με τα άρθρα 1510-1541 του Αστικού Κώδικα, η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων. Ασκείται από κοινού και εξίσου. Περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνου. Οι γονείς πρέπει να συνεργάζονται και να λαμβάνουν αποφάσεις από κοινού.
Ανατροφή και Επιμέλεια:
Η επιμέλεια του τέκνου περιλαμβάνει την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή του. Επίσης, περιλαμβάνει τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του (άρθρο 1518 παρ. 1 Α.Κ.). Σε περίπτωση διακοπής της συζυγικής συμβίωσης, οι γονείς εξακολουθούν να ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα.
Διακοπή Συζυγικής Συμβίωσης:
Όταν οι γονείς χωρίζουν, το παιδί διαμένει με έναν από τους δύο γονείς. Ο άλλος γονέας εξακολουθεί να έχει δικαιώματα και υποχρεώσεις επιμέλειας. Το νέο άρθρο 1513 Α.Κ. καθιερώνει την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας μετά τον χωρισμό των γονέων ως νόμιμο σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς δεν χρειάζεται να προσφύγουν στο δικαστήριο για να ρυθμίσουν την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας.
Ρόλος του Δικαστηρίου:
Το δικαστήριο παρεμβαίνει μόνο όταν οι γονείς δεν μπορούν να συμφωνήσουν. Η δικαστική απόφαση βασίζεται στο συμφέρον του παιδιού. Εάν υπάρχει συστηματική άρνηση συνεργασίας από έναν γονέα, το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει την παρέκκλιση από την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας (άρθρο 1514 παρ. 2 Α.Κ.).
Διαμεσολάβηση
Ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα χρήσης διαμεσολαβητή για την επίλυση διαφορών. Ο μεσολαβητής βοηθά τους γονείς να καταλήξουν σε συμφωνία, αποφεύγοντας τις δικαστικές διαμάχες. Η διαμεσολάβηση είναι ένα ευέλικτο και αποτελεσματικό εργαλείο.
Προσαρμογή στις Ανάγκες του Παιδιού:
Η κατανομή επιμέλειας πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του παιδιού. Οι γονείς πρέπει να είναι ευέλικτοι και να λαμβάνουν υπόψη τις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Το συμφέρον του παιδιού είναι πάντα η προτεραιότητα.
Συμφωνίες Γονέων:
Οι γονείς μπορούν να συμφωνήσουν για τον τρόπο άσκησης της γονικής μέριμνας. Αυτές οι συμφωνίες πρέπει να είναι γραπτές και να τηρούνται. Αν υπάρχει συστηματική διαφωνία, οι γονείς πρέπει να προσφύγουν στο δικαστήριο.
Εναλλασσόμενη Διαμονή:
Το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει την εναλλασσόμενη διαμονή του παιδιού με κάθε γονέα. Αυτή η πρακτική προωθεί την ισόρροπη ανάπτυξη του παιδιού. Ωστόσο, απαιτείται συνεργασία μεταξύ των γονέων για να λειτουργήσει αποτελεσματικά.
Ο Ν. 4800/2021 προάγει την ίση συμμετοχή των γονέων στην ανατροφή του παιδιού. Η συνεπιμέλεια και η κατανομή επιμέλειας πρέπει να εξυπηρετούν το συμφέρον του παιδιού. Η συνεργασία μεταξύ των γονέων και η προσαρμοστικότητα είναι κλειδιά για την επιτυχία αυτού του πλαισίου.
