Όταν ένα ζευγάρι αποφασίζει να πάρει διαζύγιο και έχει σπίτι με δάνειο, το ζήτημα του ακινήτου μπορεί να είναι αρκετά περίπλοκο. Η διαχείριση του δανείου και η κατοχή του σπιτιού αποτελούν σημαντικά θέματα που χρειάζονται προσεκτική προσέγγιση. Το δάνειο παραμένει μια νομική υποχρέωση και για τους δύο συζύγους, ανεξάρτητα από το ποιος θα μείνει στο σπίτι μετά το διαζύγιο.
Στην περίπτωση που το σπίτι αγοράστηκε με στεγαστικό δάνειο κατά τη διάρκεια του γάμου, συνήθως και οι δύο σύζυγοι είναι συνυπόχρεοι στο δάνειο. Αυτό σημαίνει ότι και οι δύο έχουν ευθύνη για την αποπληρωμή του. Ακόμα κι αν ένας από τους δύο φύγει από το σπίτι, το δάνειο συνεχίζει να τους αφορά. Αν ο ένας σύζυγος αναλάβει την παραμονή στο σπίτι, μπορεί να συμφωνηθεί μεταξύ τους ποιος θα πληρώνει το δάνειο ή πώς θα μοιραστεί η αποπληρωμή του.
Τι μπορεί να συμβεί αν δεν υπάρξει συμφωνία
Αν δεν υπάρξει συμφωνία, τότε το θέμα μπορεί να οδηγηθεί στο δικαστήριο. Το δικαστήριο θα κρίνει ποιος θα έχει τη χρήση του σπιτιού και, ανάλογα με την περίπτωση, ποιος θα πρέπει να πληρώνει το δάνειο. Στις αποφάσεις αυτές λαμβάνονται υπόψη το συμφέρον των ανήλικων παιδιών, η οικονομική κατάσταση των συζύγων και άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.
Εάν ένας από τους συζύγους επιθυμεί να παραμείνει στο σπίτι, μπορεί να χρειαστεί να αναλάβει εξ ολοκλήρου το δάνειο. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με την υπογραφή νέας συμφωνίας με την τράπεζα είτε με τη μεταφορά του δανείου στο όνομα του ενός. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, η τράπεζα πρέπει να αξιολογήσει αν ο σύζυγος που θα αναλάβει το δάνειο μπορεί να το αποπληρώσει μόνος του.
Στην περίπτωση που κανένας από τους συζύγους δεν επιθυμεί να κρατήσει το σπίτι, υπάρχει η δυνατότητα να πουληθεί το ακίνητο. Από την πώληση του σπιτιού, το δάνειο αποπληρώνεται και το υπόλοιπο ποσό, αν υπάρχει, μοιράζεται ανάμεσα στους δύο συζύγους. Αν όμως το σπίτι αξίζει λιγότερο από το ποσό που απομένει στο δάνειο, οι σύζυγοι πρέπει να καλύψουν τη διαφορά.
Σε περίπτωση που το διαζύγιο δεν είναι συναινετικό, τα πράγματα μπορεί να γίνουν πιο περίπλοκα. Αν υπάρχουν έντονες διαφωνίες σχετικά με το σπίτι και το δάνειο, το δικαστήριο είναι αυτό που θα αποφασίσει ποιος θα έχει την κατοχή του ακινήτου και πώς θα γίνει η αποπληρωμή του δανείου. Συνήθως, το δικαστήριο θα λάβει υπόψη ποιος έχει μεγαλύτερη ανάγκη να μείνει στο σπίτι, ιδιαίτερα αν υπάρχουν παιδιά.
Η οικονομική κατάσταση κάθε συζύγου παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Αν ένας από τους δύο έχει σημαντικά υψηλότερα εισοδήματα, το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει ότι αυτός ο σύζυγος πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερο μερίδιο του δανείου. Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση του δικαστηρίου βασίζεται στην αρχή της δικαιοσύνης και της ισότητας, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της κάθε περίπτωσης.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, ανεξάρτητα από το ποιος μένει στο σπίτι, το δάνειο είναι μια νομική υποχρέωση που πρέπει να εξυπηρετείται. Η μη αποπληρωμή του δανείου μπορεί να οδηγήσει σε κατασχέσεις και άλλες νομικές συνέπειες. Επομένως, οι σύζυγοι πρέπει να συνεργαστούν για να βρουν μια λύση που να ικανοποιεί και τους δύο και να εξασφαλίζει την αποπληρωμή του δανείου.
Η συμβουλή ενός δικηγόρου ή οικονομικού συμβούλου μπορεί να είναι απαραίτητη για να διαχειριστείτε τη διαδικασία αυτή. Ένας ειδικός μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τα δικαιώματά σας, να διαπραγματευτείτε με την τράπεζα και να εξασφαλίσετε ότι θα λάβετε τη σωστή νομική προστασία. Επιπλέον, ο δικηγόρος μπορεί να σας καθοδηγήσει στη διαδικασία του διαζυγίου και να σας βοηθήσει να καταλήξετε σε μια δίκαιη συμφωνία για το σπίτι και το δάνειο.
Στην περίπτωση ενός διαζυγίου με δάνειο, η νομική ρύθμιση της οικογενειακής στέγης αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα. Το ελληνικό οικογενειακό δίκαιο, και ειδικότερα το άρθρο 1393 του Αστικού Κώδικα, παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση της οικογενειακής στέγης μετά τη διάσπαση της συμβίωσης. Το δικαστήριο έχει τη δυνατότητα να παραχωρήσει τη χρήση του ακινήτου σε έναν από τους συζύγους, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των παιδιών και τις ιδιαίτερες συνθήκες του κάθε μέρους. Σημαντικό είναι ότι το δικαίωμα αυτό μπορεί να χορηγηθεί ακόμη και αν ο σύζυγος που θα παραμείνει στο σπίτι δεν είναι ο νόμιμος ιδιοκτήτης του ακινήτου.
Το ζήτημα του δανείου, όμως, παραμένει ανεξάρτητο από τη ρύθμιση της κατοικίας. Η υποχρέωση αποπληρωμής του δανείου συνεχίζει να ισχύει για τους συζύγους που έχουν υπογράψει από κοινού τη δανειακή σύμβαση. Η τράπεζα δεν ενδιαφέρεται για την προσωπική κατάσταση του ζευγαριού. Η νομική υποχρέωση να πληρωθεί το δάνειο είναι δεσμευτική, ανεξαρτήτως του ποιος θα παραμείνει στην οικογενειακή στέγη μετά το διαζύγιο.
Σε πολλές περιπτώσεις, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον σύζυγο που θα παραμείνει στο σπίτι να συνεχίσει την αποπληρωμή του δανείου, ιδίως εάν έχει την οικονομική δυνατότητα να το κάνει. Αντιθέτως, αν ο σύζυγος που αποχωρεί έχει επίσης δικαιώματα στην ιδιοκτησία του ακινήτου, μπορεί να απαιτήσει την πώληση του ακινήτου για να εξοφληθεί το δάνειο και να μοιραστεί το υπόλοιπο ποσό ανάμεσα στους δύο συζύγους.
Όταν κανένας από τους δύο συζύγους δεν επιθυμεί να κρατήσει το ακίνητο, η πώληση του σπιτιού είναι μια από τις πιο πρακτικές λύσεις. Σε αυτή την περίπτωση, η τράπεζα ενημερώνεται και το υπόλοιπο του δανείου αποπληρώνεται από τα χρήματα της πώλησης. Εάν το ποσό της πώλησης είναι μεγαλύτερο από το υπόλοιπο του δανείου, το υπόλοιπο μοιράζεται ανάμεσα στους δύο συζύγους σύμφωνα με τη μεταξύ τους συμφωνία ή την απόφαση του δικαστηρίου. Αν όμως η αξία του ακινήτου είναι χαμηλότερη από το ποσό που απομένει στο δάνειο, οι σύζυγοι είναι υποχρεωμένοι να καλύψουν τη διαφορά.
Μια άλλη νομική δυνατότητα είναι η αναδιάρθρωση του δανείου, κάτι που μπορεί να συμφωνηθεί με την τράπεζα. Η αναδιάρθρωση μπορεί να περιλαμβάνει την αλλαγή των όρων αποπληρωμής, την παράταση της διάρκειας του δανείου ή την τροποποίηση των δόσεων ώστε να ανταποκρίνονται στις νέες οικονομικές συνθήκες των συζύγων. Ωστόσο, για να πραγματοποιηθεί αυτό, η τράπεζα πρέπει να αξιολογήσει αν ο ένας ή και οι δύο σύζυγοι μπορούν να συνεχίσουν να πληρώνουν το δάνειο υπό τους νέους όρους.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το άρθρο 1391 του Αστικού Κώδικα επιτρέπει στο δικαστήριο να επιβάλει προσωρινά μέτρα σχετικά με τη χρήση της οικογενειακής στέγης, εάν υπάρχει διαφωνία σχετικά με το ποιος θα παραμείνει στο σπίτι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του διαζυγίου. Τα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν την προσωρινή παραχώρηση της χρήσης του σπιτιού στον έναν σύζυγο, ειδικά αν υπάρχουν ανήλικα παιδιά, και να διασφαλίζουν ότι το σπίτι θα παραμείνει σταθερό περιβάλλον για τα τέκνα.
Αν το ζευγάρι επιλέξει τη συναινετική λύση του διαζυγίου, τότε μπορεί να αποφασίσει από κοινού ποιος θα διατηρήσει την κατοχή του σπιτιού και ποιος θα συνεχίσει να πληρώνει το δάνειο. Η συμφωνία αυτή μπορεί να περιληφθεί στο διαζευκτήριο και να επικυρωθεί από το δικαστήριο.
Συνολικά, η κατάσταση που αφορά το διαζύγιο και το σπίτι με δάνειο είναι πολυσύνθετη και απαιτεί νομική συμβουλή. Κάθε περίπτωση είναι μοναδική και οι λύσεις διαμορφώνονται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε οικογένειας. Ένας δικηγόρος ειδικευμένος σε οικογενειακές διαφορές μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση του θέματος, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα δικαιώματα των συζύγων όσο και τις νομικές τους υποχρεώσεις απέναντι στην τράπεζα.
Σε τελική ανάλυση, η επίλυση του ζητήματος του σπιτιού και του δανείου κατά το διαζύγιο απαιτεί υπομονή, καλή θέληση και σωστή καθοδήγηση.
